De moestuincommunity van Land van Ooij
Even buiten het centrum van Nijmegen achter het Duitsch-Nederlandsch gemaal ligt de moestuincommunity van het Land van Ooij. Het is een uniek initiatief, waar mensen zich helemaal kunnen uitleven in de aarde, maar ook kennis kunnen maken met verschillende culturen.
Verschillende culturen
Sam Zaalman komt vrolijk zwaaiend aangefietst, als hij Touria en mij bij de poort van de moestuincommunity Land van Ooij ziet staan. We waren onaangekondigd langsgekomen, maar natuurlijk mogen we hem wat vragen stellen! Hij leidt ons met alle plezier even rond. Dat ‘even’ loopt al snel uit tot een bezoek van drie uur door de biologische moestuin, waar de bloemen, verschillende gewassen en fruitbomen en wilde (eetbare) planten elkaar quasi nonchalant afwisselen. De percelen op deze volksmoestuin zijn niet door keurige rechthoekige hekjes van elkaar gescheiden, maar lopen organisch in elkaar over.
“Het ziet er niet echt netjes uit.” veronschuldigt Zaalman zich lachend. Op zijn lapje grond groeien de gewassen ook door elkaar, zoals dat ook vaak gebruikelijk is in een permacultuurtuin. De moestuintjes van Land van Ooij zijn vooral biologisch, maar er worden ook tips op het gebied van permacultuur uitgewisseld. Zaalman wijst mij op zijn pompoenen, broccoli, peultjes, tuinbomen en ook op de exotischere lauki, amsoi, klaroen en peperboompjes. “Ik zit hier nu 3 jaar, maar daarvoor had ik in de Lindenholt een moestuin. Ik werkte al tussen mijn tiende en zestiende in een moestuin in Suriname bij Meneer van Leesten. Hij had ook honingbijen en een apparaat waarmee hij kogels maakte voor de jacht. Hij schoot namelijk zelf zijn eigen wild.
Het grote verschil met Nederland is, dat de percelen in Suriname een stuk groter waren en dat er veel meer bestrijdingsmiddelen worden gebruikt dan in deze moestuin. Ook worden de mensen bij het Land van Ooij begeleid, want nieuwkomers uit andere culturen koppelen ze aan mensen die hier al langer wonen.” Er is ook een centraal gebouw met een overkapping waar de tuiniers samen kunnen eten en drinken. “Vorige maand hebben een vader en zoon in de houtoven hier voor iedereen lekkere pizza’s gebakken. Andere mensen maakten salades van de groenten hier uit de tuin. Maar ik heb er niet zoveel van gegeten, want ik had toen niet zo’n honger.” zegt Zaalman.
Afrikaanse planten
Inmiddels is zijn tuinbuurman Amadou Sow er nieuwsgierig bij komen staan. “Waarom schrijft u dit allemaal op en waarom maakt u al die foto’s?” vraagt hij aan mij. Wanneer ik hem uitleg, dat dit voor de MoesApp blog is, dan wil hij ook wel wat over zijn moestuin bij Land van Ooij vertellen. Hij leidt mij naar zijn weelderige tuintje via zijn enorme courgettes, witte kool, aardappelen, radijs en bonen naar onopvallende kleine plantjes: “Deze ficus is geneeskrachtig.” zegt hij vol trots. “Je kunt het bij veel problemen gebruiken, zoals urineverlies en prostaatkanker. Ik eet het iedere dag, maar je kunt er ook limonade van maken, zoals ze dat in Mauritanië doen bij feestjes. Alleen is de geneeskracht dan een stuk minder. In Mauritanië is dit een zeer belangrijke plant.” legt Sow uit.
Inmiddels zit hij al 2 jaar bij de tuincommunity, maar in Mauritanië, waar hij oorspronkelijk vandaan komt, werkte hij vanaf zijn kindertijd al op het land. Moestuinieren is zijn passie en in zijn andere huis in Mauritanië bewerkt hij ook een lap grond. “Ik probeer gewassen uit Mauritanië uit in Nederland en ik neem zaadjes uit Nederland mee, om die in Mauritanië uit te proberen.” zegt Sow. “Maar ik hoef niet van de landbouw te leven, want ik heb een juridische baan.” lacht hij. “Het is heerlijk om hier bezig te zijn, je ontmoet hier mensen uit allerlei culturen, jong en oud. Daarnaast kun je tussendoor ook rustig ergens gaan zitten om te lezen. We delen ook veel gewassen die over zijn. Daarnaast hebben we gemeenschappelijke fruitbomen, druiven, kruiden en aardbeien, het is hier heel sociaal.”
Overschotten
Een stukje verderop staat Simone Kiekebosch haar moestuin om te spitten. “Er zitten allemaal aardappelen in de grond, die ik eruit moet halen. Het is best veel werk om een moestuin bij te houden.” legt ze uit. “Ik heb er een dagtaak aan.” Ze wijst mij op de ruim 30 gewassen, die ze dagelijks nauwkeurig verzorgt. “Vorig jaar ben ik begonnen met een plan voor mijn moestuin, daarna heb ik hem pas aangelegd. Ik kom hier minimaal 4x per week en werk niet alleen in mijn eigen moestuin, maar ik help ook mee met de gemeenschappelijke kruidentuin en het fruit.”
Voordat Kiekebosch bij het Land van Ooij begon, kweekte ze groenten op haar balkon. Maar ze vindt het nu ook wel pittig: “Ik vind het fijn om mijn eigen biologische groenten te kweken, maar je bent wel een ‘slaaf van je eigen land’. Je kunt nooit zomaar op vakantie, want je moet altijd je planten water geven, wieden of oogsten. Het is wel superfijn om veel buiten te zijn en zoveel verschillende mensen te ontmoeten! Het is hier een echte community!
De moestuiniers van Land van Ooij delen veel van hun gewassen, als ze overschot hebben. Er gaat bijna nooit iets verloren. Als ze hun overschot aan niemand kwijt kunnen, dan gaat het naar de voedselbank. Maar de MoesApp vinden ze een mooi initiatief en ze denken er over na om eventueel lid te worden.
