Permacultuur bij Kiemkracht 64

(Dit blogartikel is van mei 2015)

Tijdens de dag van de stadslandbouw 6 juni 2015 bezocht ik een bijzonder nieuw landbouwproject in Malden: Kiemkracht 64. Op dit toekomstige voedselbos gaat alles anders duurzamer dan in de gangbare monocultuur. Hierbij werken namenlijk de mensen, dieren, planten en de hemellichamen met elkaar samen. De initiatiefnemers Marion Boenders en Anneke van Broekhuizen leidden ons rond en vertelden over het houden van bijen en het telen van verschillende gewassen. Alles gaat volgens de principes van permacultuur bij Kiemkracht 64.

Bijen

Anneke van Broekhuizen, pas afgestudeerd als biologische imker en nam ons mee naar de nieuwe bijenkorf: “Deze heb ik zelf gevlochten van rogge, die ik vorig jaar heb geoogst. Afgelopen winter ben ik ook naar de Bisonbaai gegaan om koeienpoep de verzamelen, die ik op de korf heb gesmeerd.”

Anneke legt uit dat de bijen een geavanceerde manier van samenwerken hebben, waarin zij als imker zo min mogelijk wil sturen. Zo laat ze de bijen zwermen, in plaats van dat ze ze in een richting wil dwingen. Alleen bij het betrekken van de nieuwe bijenkorf heeft ze wel gestuurd: “Wanneer ik het bijenvolk laat zwermen, gaan ze vanzelf als een tros aan een tak hangen. Vervolgens hang ik de korf eronder en en schud ik aan de tak zodat de bijen in de korf vallen. Ik leg dan een doek over de korf heen en zet de korf een dag of twee in de kelder. Daarna zet ik de korf weer buiten.” De bijen beschouwen de korf dan als hun thuis en gaan vervolgens aan het werk om bijenwas te produceren.

In twee dagen hebben ze al een mooie vorm gemaakt van c.a. 10 cm lang. In die vorm legt de koningin haar eitjes, die door de werksters verzorgd worden. In de oude bijenkasten zitten nog twee koninginnen. Ze kunnen niet allebei koningin zijn van een bijenvolk, dus er kunnen twee situaties ontstaan. Óf ze gaan een bitchfight aan, waarbij er een dood gaat en de ander koningin wordt. Óf een van de twee koninginnen vertrekt, neemt een deel van het volk mee en sticht elders haar nieuwe zwerm, aldus Anneke.

Getallen 8 en 64

Marion Boenders is expert op het gebied van permacultuur en biologisch dynamische landbouw en neemt ons mee naar de moestuin, die in een ronde vorm is aangelegd. Dit symboliseert de cirkel, het symbool van oneindigheid, cyclus van leven en dood. Het getal 8, dat in het kwadraat 64 is, vertegenwoordigt eveneens de oneindigheid, het leven en de dood. Vandaar dat ze voor de naam Kiemkracht 64 hebben gekozen. Ook de bijentuin en het graslabyrinth zijn in een cirkelvorm aangelegd.

Marion: “Ik werk volgens de zaaikalender van Maria Tuun, dit is de leidraad voor de natuurlijke cyclus en daarnaast onderhoud ik de moestuin volgens mijn eigen gevoel. Ook haal ik niet overal onkruid weg, omdat dat soms ook goed kan zijn voor de gewassen. We telen onder andere boontjes, wortel, kool en bladgroente. De gewassen staan door elkaar, wat er wat rommeliger uitziet, maar het heeft wel een belangrijke functie. Zo is er een knolbed met wortels en uien, omdat dat de witte vlieg tegenhoudt. Even verderop staat nog wat boerenkool in bloei, wat niet meer voor ons te eten is, maar wat wel fijn is voor de bijen. Soms staan we voor een dilemma, want er groeit hier veel zuring. Dit is een wilde plant met veel voedingstoffen, maar het is een woekeraar en verstikt dan andere gewassen.”

*Naschrift 19 februari 2017: Anneke Broekhuizen is vorige week overleden aan de gevolgen van kanker. Haar bijenhouderij is overgedragen aan andere vrijwilligers.

Het lied van de bij€ 19,50Op voorraad. Voor 23:59 uur besteld, maandag in huisKoop bij bol.com

Permacultuur in je moestuin€ 29,95Op voorraad. Voor 23:59 uur besteld, dinsdag in huis Koop bij bol.com

Lees hier meer artikelen over permacultuur.