Composteren, een (onder)wereld op zich

Groente- en tuinafval kun je goed recyclen om de grond van je moestuin mee te voeden, om te composteren dus. Ik ben er een jaar geleden mee begonnen en het scheelt weer een hoop afval. Het composteren is een (onder)wereld op zich. Er zijn diverse methoden om te composteren voor verschillende omstandigheden. Vaak is het het beste om eerst een methode uit te proberen en wanneer die niet werkt weer een andere. En volgens het permacultuurprincipe is observeren belangrijker dan alle stapjes nauwkeurig volgen en je als een autist strak aan één methode vast te klampen.

Wormenbak

Na een tijdje wat aangerommeld te hebben begon ik op aanraden van een kennis met een wormenbak. Ik kreeg van hem in februari een bakje met vergevorderde compost en tijgerwormen. Deze stopte ik in de bak met mijn eigen opgespaarde compostmateriaal, dat er al een aantal maanden lag. Binnen twee maanden werd al een groot deel hiervan omgevormd werd tot donkere compost. Begin april gebruikte ik al deze compost voor mijn bakken op mijn dakterras en de kruiden en eetbare planten doen het hier goed in. Een deel van de compost met wormen stopte in weer bij het deel dat nog grote stukken onverteerd materiaal bevatte en mijn nieuwe rauwe afval. Wormenbakken zijn ideaal voor mensen met een kleine tuin, een balkon of -zoals ik- met een dakterras. Een duidelijke uitleg over hoe je een wormenbak maakt vind je hier:

Een maand later constateer ik echter dat de wormpjes in mijn compostbak het toch niet zo goed deden. Het afval composteert heel aardig, maar ik vind nog maar weinig tijgerwormpjes, terwijl er zich wel veel pissenbedden en slakjes aan mijn compostbuffet laven. Waar zou dat toch aan liggen, vroeg ik me af? Op internet vond ik al snel een mogelijke reden:

Slakken

Nu ik wat verder ben gevorderd met de PDC cursus en daar al het nodige aan composttips heb toegepast, wilde ik ook wa dieper ingaan op het composteren, dus woonde ik afgelopen zaterdag de de compostdag bij van Marc Siepman van Gevoel voor Humus. Hij vertelde me hoe je de vraatzuchtige naaktslakken op een biologische manier kunt stoppen, hoewel het een (walgelijke) slakonvriendelijke manier is:

Een aantal naaktslakken herbergen miniscule nematoden, die de slak van binnenuit opeten. Deze nematoden zijn makkelijk overdraagbaar van slak tot slak. Om infectering van andere naaktslakken te bevorderen kun je de naaktslakken die je vindt in een (afsluitbare) emmer stoppen. Deze vul je tevens met een bodempje water en wat organisch materiaal dat de slakken op kunnen eten. Het nematodewater dat je overhoudt, kun je over je planten gieten, zodat de nieuwe slakken hier ook door geïnfecteerd raken en dood gaan.

Composthopen

Heb je meer plek en meer organisch afval, dan is het misschien beter om een composthoop aan te leggen. Je kunt zowel hete als koude composthopen maken. Koude composthopen composteren beter dan hete. Het formaat van de composthoop bepaalt of hij heet wordt of koud blijft. Een composthoop die groter is dan 2 meter breed x2 meter hoog x 2 meter lang, wordt heet. Maak je mehm minder breed, minder hoog of minder lang, dan wordt het een koude composthoop. De hete composteert veel sneller dan een koude, maar in een koude hoop blijven de voedingstoffen beter bewaard, die anders in de atmosfeer verdwijnen.

Een composthoop kun je in een bak doen, maar je kunt hem ook gewoon in een hoekje van je tuin of land neerleggen. Een composthoop kun je het beste samenstellen van groen en bruin materiaal. Groen materiaal bestaat bijvoorbeeld uit rauw snijafval, bladeren, hout, mest, en bevat veel stikstof. Bruin materiaal bestaat bijvoorbeeld uit kranten, karton, herfstbladeren en stro. Voeg je teveel aan groen en/of water toe dan wordt het een stinkende natte derrie. Voeg je teveel bruin toe dan is het te droog en composteert het niet of heel langzaam. Of een hoop te droog of te nat is hangt ook af van het weer. Je kunt altijd naar believen meer groen of bruin materiaal toevoegen of de hoop afdekken. Regelmatig observeren is dus balangrijker dan strakke regels te volgen.

Wil je meer weten over hoe je kunt composteren? Kijk dan op http://www.compostgilde.nl/